|
در حال حاضر بخش عمده شرکتها و مجموعه های بزرگ اقتصادی کشور تحت مدیریت دولت اداره می شوند طی چند دهه اخیر خصوصی سازی انجام شده اما همواره به شیوه های اجرای آن نقد های علمی جدی وارد شده است چرا که هدف اصلی و اساسی خصوصی سازی که سپردن مدیریت شرکتها و مجموعه های اقتصادی به بخش خصوصی به فراموشی سپرده شده است مثلا صدها شرکت دولتی به سازمان تامین اجتماعی یا صندوق بازنشستگی کشوری یا بازنشستگی نیروهای مسلح،ستاد اجرایی و بنیادها و سایر صندوق ها واگزار گردیده ولی باز هم دولت مدیریت شرکتها را انتخاب می کند با این تفاوت که قبلا نقش نظارتی پر رنگ تر بود یعنی دیوان محاسبات و دستگاه های نظارتی بیشتری اجازه نظارت بر هزاران شرکت واگذار شده را داشتند اما بعد از واگذاری به صندوق ها مدیریت دولتی ماند اما سطح و عمق نظارت ها کاهش یافت و این وضعیت بستر را برای بسیاری از کج روی ها و سوء جریانات اقتصادی فراهم نمود. ساده ترین شکل آن حقوق و مزایایی است که به مدیران عامل شرکتهای بزرگ پرداخت می شود مدیرانی که اکثرا با روابط شخصی و سیاسی انتخاب می شوند و حقوق و مزایای آنها بعضا 20 برابر پرسنل زیر مجموعه با سطح سواد و تجربه برابر یا بیشتر از مدیر است. بسیاری از این افراد فقط نام مدیر عامل را یدک می کشند و از شاخصه های ویژه یک مدیر عامل از قبیل سواد و تخصص لازم،شجاعت و جسارت، سختکوشی و عرق سازمانی، شخصیت و آداب کار مدیریتی و صبر و توان تصمیم گیری های مهم در شرایط حساس برخوردار نیستند در چنین شرایطی وظیفه دستگاه های نظارتی بسیار مهم و حساس است اما در ابتدا کارشناسان دستگاه های نظارتی می بایست از جهت تخصص و علم و شناخت لازم در حوزه ای که می خواهند بر آن نظارت کنند برخوردار باشند یعنی دستگاه های نظارتی این امکان را داشته باشند که کارشناسان مجرب و کارآزموده و متعهد را بکار گیری نمایند تا گزارشات کارشناسی آنها جامع و از عمق علمی و واقع بینی لازم برخوردار و قابل اتکا برای تصمیم گیری در هر سطح باشد. در حال حاضر که مسئولیت های نظارتی بیشتر در سازمان بازرسی کل کشور تجمع نموده و با خارج شدن شرکتها از چتذ نظارتی دیوان محاسبات، سازمان بازرسی نقش پر رنگ تری در نظارت بر شرکتهای تحت مدیریت دولت دارد مهمترین فعالیتی که سازمان بازرسی کل کشور می تواند انجام دهد کدامند؟ در مرحله اول سازمان بازرسی می بایست عملکرد هیات مدیره شرکتها را تحت نظر داشته باشد مصوبا هیات مدیره شرکتهای بزرگ می بایست حداکثر یک هفته بعد از جلسات هیات مدیره برای مدیر کل مربوطه در سازمان بازرسی ارسال شوند و سازمان مصوبات را مورد ارزیابی قرار دهد همچنین برررسی شود که آیا اعضاء هیات مدیره به نقش و وظیفه بسیار مهم خود به درستی عمل می کنند یا خیر چرا که بر اساس قانون تجارت که شرکتها بر پایه آن فعالیت می کنند کلیه مسئولیت های شرکتها بر عهده هیات مدیره است و هیات مدیره می تواند شخصی را از بین اعضای خارج از اعضای هیات مدیره به عنوان مدیر عامل برگزیند لذا اگر هیات مدیره به درستی انتخاب شوند و هیات مدیره ها به درستی به وظایف خود عمل کنندمدیر عامل نمی تواند سوء استفاده کند افراد ضعیف نمی توانند در راس شرکتها قرار گیرند و اگر هم چنین شود مدیریت آنها استمرار نخواهد داشت و در مدت کوتاه با بروز نقاط ضعف آنها هیات مدیره در خصوص چنین مدیر عاملی تصمیم گیری می نماید.البته بشرط اینکه مجمع یا مدیریت هلدینگی که مدیران عامل را به هیات مدیره ها توصیه می کنند نقش هیات مدیره را در حد تشریفاتی نخواهند یعنی هیات مدیره واقعا بالاترین مقام تصمیم گیر در شرکتها باشد با کمال تاسف باید گفت که نقطه ضعف اصلی و منشاء مشکلات همین نقطه است هیات مدیره ها بیشتر نقش تشریفاتی پیذا کرده اند و اگر خلاف خواست مدیر عامل عمل کنند توسط مدیریت هلدینگ مورد بازخواست قرار می گیرند و اگر این وضعیت تداوم داشته باشد حتی اگر حق با عضو هیات مدیره باشد ایشان کنار گذاشته می شود چرا که نفوذ سیاسی مدیر عامل به مسئولین هلدینگ ها بالاتر است و امکانات در اختیار مدیر عامل برای تضعیف اعضای نا هماهنگ هیات مدیره بسیار زیاد تری در اختیار دارد کل امکاتات مادی و معنوی شرکت در اختیار مدیر عامل است از طرف دیگر مدیر عامل برای پیشبرد اهداف خود نیاز به رای اکثریت اعضای هیات مدیره دارد اگر خود او عضو هیات مدیره باشد و هیات مدیره 5 نفر باشند که غالبا چنین است مدیر عامل با هماهنگ نمودن دو عضو دیگر هیات مدیره برنامه هایش را پیش می برد و نیازی نیست که همیشه 2 عضو همراه برنامه های وی در هیات مدیره ثابت باشند ممکن است برنامه ای را مطرح کند که عضو مخالف به آن رای موافق و عضو موافق به آن رای مخالف بدهد همچنین مدیره عامل می تواند با امتیازاتی که به برخی اعضای هیات مدیره می دهد آنها را با خود هماهنگ نماید البته هیات مدیره اگر خیلی قوی باشد هیات مدیره است که مدیر عامل را کنترل و مدیریت می کند نه اینکه مدیر عامل هیات مدیره را مدیریت نماید.
ادامه دارد
+ نوشته شده در دوشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۲ساعت 21:29 توسط سید حسین میرافضلی
|
|
|
